Mimarinin ana dallarından biri de restorasyondur. Restorasyonun kelime anlamı yenileme demektir. Sadece mimari de değil hayatımızda bir çok alanda karşımıza çıkan bir kelimedir. Kazılardan çıkarılan kalıntıların restorasyonu, resimlerin restorasyonları, arabaların restorasyonları sadece bu örneklerden bazılarıdır.
Ülkemizde; Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı, Anıtlar Yüksek Kurulu bulunmaktadır. Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının (sit alanları); korunması, restore edilmesi ve topluma kazandırılması bağlamında çalışmaktadır.
Anıtlar Yüksek Kurulu, Türkiye’nin bir çok ilinde bulunmaktadır. Yapı ve diğer taşınmaz tescillerinin yapılması görevleri arasındadır. Tescilli yapılar ve taşınmazlar üzerinde; bu kuruldan onay almadan herhangi bir değişiklik veya çalışma yapılmaz.
Bir yapıyı restore etmek istiyorsanız; restitüsyon-rölöve-restorasyon projeleriniz, raporlarınız, gerekli durumlarda cephe siliyetleriniz ve malzeme örneklerinizle birlikte bu kurula başvurarak onay almanız gerekmedir.
Restitüsyon; bir taşınmazın, ilk yapıldığı halinin projelendirilmesidir. 18.yy’da yapılmış bir yapıyı düşündüğümüzde, haliyle zaman içerisinde doğal afetlerden kaynaklı yıkımlar, eklentik genişlemeler meydana gelmiş olabilir. Araştırmalarınız ve malzeme numunelerinizle, yapının tarihçesini raporunuzda belirtmeniz gerekmektir. Kullanım amaçlarındaki değişiklikler bile restitüsyon çalışmalarında çok önemlidir. Kısacası; günümüze kadar gelmiş veya gelememiş bir yapının dönemsel günlüğünü çıkarma işlemidir.
Rölöve; TDK’ya göre ‘Bir yapının bütün detaylarının ölçülerek plan, kesit ve görünüşlerinin hazırlanması. Yani mevcut durumunun kağıda veya dijital ortama ölçekli olarak aktarılması.’ olarak geçmektedir. Yine bir yapı için konuşursak ,duvardaki bezemelerden tutun da, tavanındaki ahşap işlemelere kadar günümüze kalan taşınmaz her ayrıntı bize yapının rölövesini verir.
Restorasyon çalışmalarını yaparken, restitüsyon ve rölöve projeleri büyük önem arz eder. Nasıl bir olayı incelerken; gerçekleştiği dönemin şartları, günümüze kadar gelen yankıları ve geleceğe nasıl bir izlenim bıraktığı ile ilgileniyorsak yapıyı da aynı şekilde; dünü, bugünü ve yarını ile etüt etmemiz gerekir.
Her ne kadar restorasyonu yenileme olarak düşünsek de, bir çok tarihi bina restorasyon işlemi sonrası eski kullanım amacında kullanılmamaktadır. Buradaki amaç zaten kullanım amaçlarının sabit tutarak geçmişi günümüzde yaşamak değil, yapısal olarak atıl kalmış, ama kültürel mirasımız içerisinde tarihe ışık tutan taşınmazları restore ederek topluma kazandırmaktır. Çıkan mekan ihtiyaçlarına cevap vermek adına farklı tasarımlar ve bakış açıları denenmelidir.
Eskisini yeniden yapma adı altına yeni hacimlerde malzeme, kütlesel veya doluluk boşluk orantılarının tekrarları kullanılmaktadır. Buradaki tekerürün en belirgin özelliği, tarihi bir çevrede, silüetle uyumlu ve baskılayıcı bir fikrin ortaya konulmamasından kaynaklı ezici bir yapı yapma ihtimalinin çok düşük olmasıdır. Ancak, tarihi bir çevre yerinde, günümüze daha yakın bir kentleşme içerisinde olunduğunda, yansıtma ve saydamlaştırma kullanılabilir.
İşlev kazandırırken, iç mekanlarda ve eklenti hacimlerde malzeme olarak tarihinin kıtıklı sıvasının tuğla duvar üzerine yapmak (ekolojik bir tasarım anlayışı benimsenmemişse) çağımıza uzak kalabilir. Konservasyon işlemleri için kullanılması gereken ile günümüz teknolojisine ait malzeme seçimleri , bir harmoni içerisinde tasarım sürecinde yerini bulmalıdır.
Özetle, restorasyon çalışması yaparken çevreye ve çevredeki yapılara saygımızı asla yitirmemeliyiz. Bu saygı illa ,süre gelmiş bir ritim içerisinde olmak zorunda değildir. Farklı malzeme seçimleri ve tasarım anlayışları ile de bu saygımızı koruyabiliriz.
Bizler, Tint Mimarlık Ailesi olarak ; deneyimli kadromuz ve yenilikçi bakış açımızla, tarihi çevrede yapı tasarımı ve restorasyon projelerinde sizlerin hep yanındayız. Sizlerde yapılarınızda tarihi yaşarken, teknolojiyi kullanmak isterseniz; bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Mimari Restorasyon Nedir?
Mimari restorasyon, tarihi açıdan önemli olan ancak atıl durumda kalan yapıların çeşitli yöntemlerle yenilerek varlığının devam edilmesine katkı sağlamaktır. Anıtlar Yüksek Kurulu’na bağlı olarak yürütülecek bu çalışmalarda binanın geçmiş tarihine odaklanılır.
Mimari Restorasyonun Amacı Nedir?
Mimari restorasyonun amacı söz konusu yapıların yeniden kullanıma açılmasını sağlamak, ilk haline döndürmek değildir. Mimari restorasyon tarihi dokuların varlığını devam ettirebilmesi için çeşitli yöntemlerin kullanılmasını kapsar. Böylece yapının dayanıklılığı artırılarak varlığını sürdürmesi sağlanır.
Restorasyon Nasıl Yapılır?
Restorasyon restitüsyon, rölöve ve restorasyon aşamalarından oluşur. Restitüsyon yapının ilk yapıldığı dönemdeki haliyle projelendirilmesidir. Rölöve ise yine plan, kesit ve görünüşlerinin hazırlanmasıdır. İki çalışmadan elde edilen verilerle restorasyon projesi ortaya çıkarılır.