Ankara’da villa projesi çizdirmek isteyenlerin aklındaki ilk sorulardan biri bu işin ne kadar zaman alacağıdır. Ev yaptırmak heyecanlı bir iştir. Bir an önce başlasın, hemen bitsin istenir. Yalnız, mimari projeler, raftan alınan hazır bir ürün değildir. Her proje, parmak izi gibi kendine hastır. Bu yüzden villa projesi çizim süresi için net bir gün veya hafta vermek pek mümkün olmaz.
Bir projenin tamamlanma zamanı birçok duruma göre değişir. Arsanın özellikleri, sizin talepleriniz, villanın büyüklüğü ve en sonunda belediyenin onay temposu bu zamanı doğrudan etkiler. Ankara gibi büyük bir şehirde, farklı ilçelerin (Çankaya, Gölbaşı, Yenimahalle gibi) imar yönetmelikleri ve belediye yoğunlukları bile işin zamanını değiştirebilir. Kabaca bir zaman vermeye çalışsak bile, bu süre 6 aydan başlayıp 1 yılı aşan bir döneme yayılabilir.
Villa Projesi Çizimi Neden Standart Bir Süreye Sığmaz?
Mimari tasarım, bir terzinin kişiye özel takım elbise dikmesine benzer. Her bedene, her zevke göre ayrı bir kalıp çıkarılır. Mimari proje ne kadar sürer sorusunun cevabı da bu detaylarda gizlidir.
İlk etken arsadır. Arsanızın imar durumu (konut alanı mı, ticari mi, kaç kat izni var), eğimi, yola cephesi, komşu parsellerle mesafeleri mimarın elini kolunu bağlayan ilk kurallardır. Mimar, bu kurallara uymak zorundadır.
İkinci etken sizsiniz. Hayalinizdeki ev nasıl? Kaç odalı? Modern mi, klasik mi? Belki geniş bir mutfak, belki de bahçeye açılan büyük bir salon istiyorsunuz. Bu isteklerin netleşmesi, mimarın bunları kağıda dökmesi ve sizin onaylamanız zaman alır.
Üçüncü etken ise bürokrasidir. Proje çizildikten sonra ruhsat projesi olarak belediyeye gider. Belediyedeki teknik ekipler projeyi inceler. Yönetmeliklere uygun mu, eksik bir şey var mı diye bakarlar. Belediye onay süresi bazen hızlı ilerler, bazen yazışmalarla uzar.
Bir Villa Projesinin Baştan Sona Adımları
Bir villa projesinin nasıl ilerlediğini bilirseniz, zamanın nerelere harcandığını daha iyi görebilirsiniz. Bu işin belli başlı durakları vardır.
İlk adım arsa bilgileri ve ihtiyaçlar
Her şey mimarlık ofisiyle yapacağınız ilk toplantıyla başlar. Bu toplantıya gelirken arsanızın tapu ve imar durumu (çap) belgelerini getirmeniz işi hızlandırır. Mimar, arsanızın teknik sınırlarını (ne kadar inşaat alanı var, nereye kadar yapı yapabilirsiniz) öğrenir.
Hemen ardından sıra sizin ihtiyaçlarınıza gelir. Nasıl bir ev hayal ediyorsunuz? Aile kaç kişi? Yaşam alışkanlıklarınız neler? Misafir odası lazım mı? Kapalı garaj ister misiniz? Mimar sizi dinler, notlarını alır. Bu ilk görüşme, projenin temelini atar.
Ön tasarım (Avan proje) hazırlığı
Mimar, sizden aldığı bilgilerle ve arsanın teknik kısıtlarıyla ilk çizimlere başlar. Buna ön proje veya avan proje denir. Bu aşamada kat planları kabaca belli olur. Odalar nereye gelecek, merdiven nerede duracak, mutfak nereye bakacak gibi ana kararlar verilir.
Mimar size bu ilk taslağı sunar. Bazen 3 boyutlu görsellerle de bu taslağı destekler. Böylece evi daha bitmeden zihninizde canlandırırsınız. Bu aşama, villanın büyüklüğüne bağlı olarak birkaç hafta alabilir.
Revizyonlar ve karar aşaması
Ön tasarımı gördünüz. Belki her şeyi çok beğendiniz. Belki “Şu oda biraz küçük kalmış” veya “Balkonu biraz daha büyütebilir miyiz?” dediniz. Burası revizyon aşamasıdır.
Mimarla karşılıklı konuşarak proje üzerinde düzeltmeler yaparsınız. Her değişiklik, mimarın çizimleri güncellemesi demektir. Bu aşamanın ne kadar süreceği tamamen size ve mimarla olan iletişiminize bağlıdır. Kararlarınızı net ve hızlı verirseniz, bu bölüm kısa sürer. Ancak kararsızlıklar yaşanırsa, villa projesi çizim süresi uzamaya başlar.
Uygulama projeleri (Statik elektrik mekanik)
Ön projede anlaştınız. Evin planı tam istediğiniz gibi oldu. Artık işin teknik detaylarına sıra gelir. Mimari proje tek başına yeterli değildir. Bir binanın ayakta durması için başka çizimlere de ihtiyaç duyulur.
Villa projesi aşamaları içinde bu bölüm en teknik kısımdır. Mimar, diğer mühendislerle birlikte çalışır:
- Mimari proje: Evin tüm detaylı planları, kesitleri, cephe görünüşleri.
- Statik proje: İnşaat mühendisi tarafından çizilir. Binanın taşıyıcı sistemi (kolonlar, kirişler, temeller) deprem yönetmeliklerine uygun hesaplanır.
- Mekanik proje: Makine mühendisi tarafından çizilir. Temiz su, pis su tesisatı, ısıtma (kalorifer, yerden ısıtma), havalandırma planları buradadır.
- Elektrik projesi: Elektrik mühendisi tarafından çizilir. Prizlerin yerinden sigorta kutusuna, aydınlatma planlarından topraklamaya kadar tüm elektrik altyapısı detaylandırılır.
Bu dört projenin birbiriyle tam uyumlu çalışması şarttır. Boruyla kolonun çakışmaması gerekir. Bu koordinasyon, projenin karmaşıklığına göre 4 ila 8 hafta arasında bir zaman alabilir.
Ruhsat için belediyeye başvuru
Tüm projeler (mimari, statik, mekanik, elektrik) ve zemin etüdü raporu bir dosyada toplanır. Bu dosya, inşaat ruhsatı almak için arsanın bağlı bulunduğu ilçe belediyesine teslim edilir. Belediye (Ankara’da Çankaya, Gölbaşı, Yenimahalle, Etimesgut vb.) projeleri sırayla inceler.
İmar müdürlüğündeki görevliler, projenin en başta alınan imar durumuna ve son yönetmeliklere uygunluğunu denetler. Bir eksik veya hata bulurlarsa, dosyayı mimara iade ederler. Düzeltme istenir. Düzeltme yapılıp tekrar başvurulur. Bu git-geller, belediye onay süresi hanesine eklenen haftalar demektir. Eğer proje eksiksiz ve yönetmeliğe tam uygunsa, onay daha hızlı çıkar.
Çizim Sürelerini Doğrudan Etkileyen Başlıklar
Arsanın imar durumu her şeyi belirler
Eğer arsanız “müstakil tapulu” ve “imar planı içinde” ise işler daha kolay ilerler. Ancak arsanız “hisseli” ise veya “plansız alanda” kalıyorsa, önce bu pürüzlerin giderilmesi gerekir. Bazen arsanın imara açılması, ifraz (ayırma) veya tevhit (birleştirme) işlemleri aylarca sürebilir. Proje çizimine başlamadan önce arsanın hukuki durumunun temiz olması şarttır.
Villanın büyüklüğü ve karmaşıklığı
500 metrekarelik, düz bir arsadaki iki katlı bir villa ile 1500 metrekarelik, eğimli bir arazideki üç katlı, yüzme havuzlu bir villanın proje çizim zamanı aynı olmaz. Yapı büyüdükçe ve detaylar arttıkça (asma katlar, büyük konsollar, akıllı ev sistemleri), mimarın ve mühendislerin harcayacağı emek ve zaman artar. Ankara’da villa projesi çizdirmek isteyenler, istedikleri yapının büyüklüğünün zamanı doğrudan etkileyeceğini bilmelidir.
Karar vermek zaman alır mı?
Mimari proje, bir ortaklıktır. Mimar ve işveren (siz) birlikte karar verir. Mimar size seçenekler getirir. Sizin bu seçenekler arasından birini seçip “Tamam, böyle yapalım” demeniz gerekir.
“Acaba mutfak adasını biraz sağa mı çeksek?” veya “Cephe rengi ahşap mı olsa, taş mı?” gibi konularda uzun süre kararsız kalmak, projenin kilitlenmesine yol açar. Mimar, sizden onay almadan bir sonraki adıma geçemez. Bu yüzden isteklerinizden emin olmanız, sürenin kısalmasına büyük katkı yapar.
Ankara Belediyelerinde Onay İşlemleri Ne Kadar Sürer?
Proje çizildi, mühendislik hesapları bitti. Dosya hazırlandı. Ruhsat projesi belediyeye gitti. Peki, Ankara mimarlık ofisi ile çalışırken belediye aşaması ne kadar tutar?
Bu, Ankara’nın hangi ilçesinde olduğunuza göre değişir. Çankaya, Yenimahalle gibi merkezi ve yoğun ilçelerde belediyelerin iş yükü fazla olabilir. Gölbaşı gibi villa yapılaşmasının yoğun olduğu bölgelerde de durum benzerdir.
Belediyeler artık çoğu başvuruyu dijital ortamdan (e-ruhsat) alıyor. Bu, evrak takibini kolaylaştırır. Ancak projenizi inceleyecek teknik personel sayısı bellidir. Projeniz sıraya girer. İnceleme memuru projeye baktığında, imar yönetmeliğine, yangın yönetmeliğine, otopark yönetmeliğine ve daha birçok teknik şarta uygunluğa bakar.
En küçük bir aykırılık (mesela yoldan çekme mesafesini 1 cm ihlal etmek) projenin geri dönmesine yeter. İdeal bir dünyada, eksiksiz bir proje 1-2 ay içinde onaylanabilir. Fakat düzeltmeler, resmi yazışmalar ve yoğunlukla bu süre Ankara şartlarında 3-6 aya kadar uzayabilir.
Ankara Çayyolu Bölgesinde Villa Projeleri
Ankara’nın gelişen bölgeleri, özellikle Çayyolu villa projesi gibi alanlarda yeni yapılar çoğalıyor. Bu bölgelerin kendi imar dinamikleri var. Bu bölgelerde çalışmak, yerel yönetmeliklere hakim olmayı ve hızlı hareket etmeyi zorunlu kılar.
Biz Tint Mimarlık olarak tam da bu bölgede, Çayyolu’nda yer alıyoruz. Mimari ve kentsel tasarım işleri yapıyoruz. Konut, ofis, villa projeleri bizim ana çalışma alanımız. Bir yapıyı tasarlarken sadece güzel görünmesine bakmıyoruz. İşlevsel mi, sağlam mı, uzun yıllar ayakta kalır mı; bunlara kafa yoruyoruz. İnsan odaklı bir çizgimiz var.
3 boyutlu çizimlerle daha kağıt üstündeyken yapıyı size gezdiriyoruz. Maliyetleri çıkarıp şeffaf raporlar hazırlıyoruz. Sizin aklınızdaki mekanı gerçeğe dönüştürmek için çalışıyoruz. Ankara dışında İzmir, Eskişehir ve Muğla gibi yerlerde de modern tasarımlarımızla bulunuyoruz. Bu tür bir işbirliği, projenin her adımında net bilgi almanızı ve zamanı iyi yönetmenizi sağlar.
Ortalama Bir Zaman Çizelgesi Mümkün mü?
Tüm bu anlattıklarımızı toplarsak, Ankara’da villa projesi çizdirmek için ortalama bir takvim çıkarmaya çalışalım. Unutmayın, bu süreler ideal şartlara ve ortalama büyüklükte bir villaya göredir:
- Arsa analizi ve ihtiyaçların belirlenmesi: 1 – 2 Hafta
- Ön Proje (Avan Proje) çizimi: 2 – 4 Hafta
- Revizyonlar ve müşteri onayı: 1 – 3 Hafta (Sizin karar hızınıza bağlı)
- Uygulama projeleri (Statik, Mekanik, Elektrik): 4 – 8 Hafta
- Belediye onay ve ruhsat aşaması: 4 – 24 Hafta (En değişken bölüm)
En iyi senaryoda, tüm kararlar hızlı alınır ve belediye hemen onaylarsa, projeniz yaklaşık 3-4 ay içinde ruhsatlanabilir. Gerçekçi bir senaryoda ise, çizim ve onayların tamamlanması 6 ila 9 ay arasında bir zamanı bulur.
Projenin Hızlı İlerlemesi İçin Neler Yapılabilir?
Zamanın bir maliyet olduğunu biliyoruz. İnşaata bir an önce başlamak istersiniz. Peki, bu dönemi hızlandırmak için neler yapılabilir?
İlk olarak, çalışacağınız Ankara mimarlık ofisi seçimi çok kritiktir. Seçeceğiniz ofisin daha önce villa projeleri yapmış, bölge belediyesinin yönetmeliklerine hakim ve mühendislik koordinasyonunu iyi yapabilen bir ekip olması gerekir. Deneyimli bir mimar, belediyeden neyin dönüp neyin dönmeyeceğini bilir. Projeyi en baştan kurallara uygun çizer. Bu, belediyedeki revizyon süresini en aza indirir.
İkinci olarak, sizin de karar mekanizmasında hızlı olmanız gerekir. Mimarınızla sürekli iletişimde kalın. Sizden bir onay bekliyorsa, bunu hızla verin. Aile içinde ortak karara varmanız gereken konuları (oda sayısı, mutfak tipi gibi) kendi aranızda çabuk çözün.